Venüs’te bir gün bir yıldan uzun sürüyor

Bilim insanları, bir Venüs gününün ortalama olarak 243 Dünya gününe eşit olduğunu hesapladı. Aynı zamanda araştırmacılar, Venüs’ün gezegen çekirdeğinin boyutunu da ilk kez ölçtü.

Dünya’ya en yakın gezegen olan Venüs, Güneş sistemindeki en uzun güne sahip. Bilim insanları büyüklüğü, kütlesi ve yoğunluğu nedeniyle Dünya’nın ikiz gezegeni olarak tanımlıyor. Ancak birçok yönden de farklı bir gezegen. Örneğin, yüzey sıcaklıkları 471 santigrat derece olduğu için gezegende bir kurşun bile kolaylıkla erir. Bunun dışında Venüs doğudan batıya, Güneş sistemimizdeki Uranüs dışındaki diğer tüm gezegenlerin tersi yönde döner. Araştırmacılar gezegenin dönüş hızını ölçerek Venüs’ün yaklaşık 3 bin 500 kilometre çapında çekirdeğe sahip olduğunu buldu. Bu, Dünya’nın çekirdeğiyle yaklaşık olarak aynı büyüklükte. California Üniversitesinden bir bilim ekibi, 15 yıllık gözlemler sonucunda gezegene ilişkin bu hesaplamaları yaptı. Ekip, çalışmayı Nature Astronomy dergisinde yayımladı.

Bir Venüs günü 243 Dünya gününe eşit  

Venüs, yüzeyini gizleyen kalın atmosferi nedeniyle araştırmacıların gezegeni incelemesi oldukça zordur. Sülfürik asit damlacık bulutlarıyla birlikte esas olarak karbondioksitten oluşan kalın ve zehirli bir atmosfere sahip. Bu nedenle, radar ve diğer gözlem teknikleri yoğun bulutların ardını araştırmak için büyük önem taşıyor. California Üniversitesinden Jean-Luc Margot ve meslektaşları, California’daki Goldstone Güneş Sistemi Radarını kullanarak Venüs’ü izledi. 2006’dan 2020’ye kadar süren çalışmada, gezegeni radyo dalgaları göndererek incelediler. Ardından hem bunu hem de Green Bank Teleskobunu radar nokta takibi tekniğiyle kullandılar. Bu teknikle ekip, Batı Virginia’da dalgaların Dünya’ya geri dönen yankılarını gözlemledi.

Venüs, Dünya’nınkiyle yaklaşık aynı büyüklükte bir çekirdeğe sahip. (Fotoğraf: Olekcii Mach / Alamy)

Araştırmacıların uyguladıkları teknik Venüs’ün dönüşü ve hareketindeki çok küçük değişiklikleri ölçmelerini sağladı. Çalışmaya göre, bir Venüs günü ortalama 243,0226 Dünya gününe eşdeğer çıktı. Gezegen, Güneş etrafındaki turunu kendi ekseni etrafındaki turundan daha kısa sürede tamamlıyor. 225 Dünya gününde Güneş etrafında tam bir yörünge oluşturduğu daha önceki çalışmalarda gösterilmişti. 15 yıllık gözlem sonucunda, gezegenin eksen eğikliğini 2, 6392 olarak buldular. Çalışmada ekip, Venüs’ün deviniminin ise her 29 bin yılda bir tekrar ettiğini yazdı.

Çekirdeğin katı ya da sıvı olduğu halen bilinmiyor

Margot, “Çekirdeğin yarıçapı için yaklaşık 3 bin 500 kilometre kadar kabaca bir tahminde bulunuyoruz.” dedi. Ekip, çekirdeğin sıvı mı yoksa katı mı olduğunu çıkaramazken önceki teorik çalışmalar, çekirdeğin bizimki gibi çoğunlukla demir ve nikelden oluştuğunu gösteriyor. Bununla birlikte, Venüs’ün Dünya gibi bir iç katı çekirdeği ve bir dış sıvı çekirdeği olup olmadığı veya tümünün katı mı yoksa tamamen mi sıvı olduğu bilinmiyor. Ayrıca araştırmacılar, komşu gezegenin kendi ekseni üzerinde neredeyse dik olarak döndüğünü hesapladı. Yani ayırt edilebilir mevsimlerden yoksun. Buna göre, Dünyanın eğimi 23.5 derece iken ikiz gezegenin eğimi yaklaşık 2.64 derece.

Venüs’ü araştıran araştırmacılar, gezegene ilişkin çok az verinin bulunduğunu söylüyor.

Önceki çekirdek tahminleri, gözlemsel verilerden ziyade bilgisayar modellemesine dayanıyordu. Yeni tahminler, çekirdek boyutunun önceki modelleriyle uyumlu olsa da, gerçek ölçümler gelecekte Venüs’e ilişkin daha doğru çalışma alanı sağlayacak. Örneğin, çekirdeğin boyutunu ve yoğunluğunu bilmek, gezegenin tarihini anlamada yararlı olacaktır. Margot, ikiz gezegene yönelik yeterince çalışma yapılmadığını söyledi: “Bir gezegenin evrimiyle ilgili hemen hemen her şeyi bilim insanları çekirdeğin boyutuna göre belirler. İç yapısının iyi bir resmine sahip olmadıkça, bir gezegen hakkında herhangi bir şeyi anlamak gerçekten zor. Yeterli veriye sahip olsaydık Venüs’ün anlaşılmasının diğer gezegenlerden daha zor olacağını sanmıyorum. Ancak Venüs hakkında acınacak bir veri kıtlığı var. Neredeyse 30 yıldır Venüs’e NASA görevi yapılmadı ve bu zaman aralığında onlarca Mars görevi yaptılar.”

Kaynak: Shiftdelete